A Comisión de Dereitos Sociais e Políticas Integrais da Discapacidade do Congreso rexeitou unha proposición non de lei na que se “insta ao Goberno á creación do Centro de Referencia Estatal en Trastorno do Espectro de Autismo ( CRETEA) en León o máis axiña posible, cumprindo así un compromiso adquirido coas persoas con TEA e as súas familias, que responda os obxectivos e liñas fundamentais da Estratexia Española en Trastornos do Espectro de Autismo en canto a investigación, formación de profesionais e intervención integral e especializada.”

 

Esta PNL foi presentada polo Grupo Parlamentario Popular e aínda que obtivo un respaldo importante, foi rexeitada por unha diferenza de dous votos. O rexeitamento desta PNL pon de relevo unha vez máis a falta de consenso político dentro de nosas Cámaras e como afecta negativamente sobre iniciativas tan importantes para os cidadáns como este centro de referencia.

 

Doutra banda, Unidas Podemos anunciou a próxima posta en marcha do Plan de Acción 2020-2023 para a Estratexia Española de Autismo, pendente desde 2015 e na que, segundo expuxo na súa intervención a deputada Marisa Saavedra, o ministerio atópase traballando nestes momentos.

 

A este respecto, Autismo España, como leva facendo todos estes anos, seguirá reclamando que este plan de acción, así como a súa dotación orzamentaria, entren en vigor canto antes para que a Estratexia Española de Autismo deixe de ser papel mollado e pase a ser unha realidade. A Confederación poñerase ao dispor do ministerio de Servizos Sociais e Axenda 2030 para traballar conxuntamente nese Plan de Acción.

 

 

En outubro de 2017, o entón secretario de Estado de Servizos Sociais comprometeuse, en nome seu e no da ministra de Sanidade, coa Confederación Autismo España e co CERMI (Comité Español de Representantes de Persoas con Discapacidade) á posta en marcha dun Centro de Referencia Estatal para as persoas con autismo, anuncio que deu lugar á elaboración por parte do IMSERSO (Instituto de Maiores e Servizos Sociais), dun proxecto de Orde Ministerial “pola que se crea e regula o Centro de Referencia Estatal de atención a persoas en situación de dependencia derivada de trastorno do espectro do autismo, en León”.

 

Debido a que tan só había que aprobar a Orde e dotalo de persoal, a posta en marcha do CRETEA fíxose pública en febreiro de 2018, nunha rolda de prensa en León á que asistiron, entre outros, a entón directora xeral do IMSERSO e o alcalde da cidade, asegurando que se trataba dun proxecto pioneiro non só en España, senón tamén en Europa, para mellorar a calidade de vida das persoas con autismo e as súas familias. Tras o inicio dunha nova lexislatura en xuño de 2018, establecemos contacto co novo goberno para que os traballos que se iniciaron seguisen o seu curso. A entón secretaria de Estado, na súa comparecencia do 16 de outubro de 2018, ante a Comisión para as Políticas Integrais da Discapacidade do Congreso dos Deputados, reafirmou o seu compromiso co CRETEA, asegurando que esperaba que se materializase a súa apertura en 2019. Tamén a ministra de Sanidade, en dúas preguntas escritas ao Goberno, confirmou tal decisión.

 

Con todo, meses despois coñecemos a noticia de que, eludindo estes compromisos adquiridos con anterioridade, o CRETEA ía destinar á “Cidade do Maior”. Antes de que a ministra fixese público este anuncio, Autismo España reuniuse con ela e comprometeuse a buscar unha solución para a posta en marcha dun centro de investigación e transferencia do coñecemento en autismo. Tras o novo cambio de goberno, desde a Confederación diriximos cartas tanto ao vicepresidente de Dereitos Sociais e Axenda 2030 como ao secretario de Estado de Dereitos Sociais, informándolles da cuestión, e ás que non tivemos resposta.

 

Por todo iso, a noticia do rexeitamento desta PNL é un golpe máis para o noso colectivo e polo menos esperamos que os anunciados traballos sobre o Plan de Acción sexa unha nova oportunidade e impulso para que se cumpran os compromisos adquiridos polos diversos gobernos coas persoas con TEA e as súas familias.

 

 

A posta en marcha do Centro de Referencia Estatal en TEA, destinado especificamente á promoción do coñecemento, a investigación e a formación sobre o TEA, enmárcase nos obxectivos de a Estratexia Española en Trastorno do Espectro do Autismo, aprobada polo Goberno en 2015, co apoio de todos os grupos parlamentarios, como marco de referencia na definición de accións estatais, autonómicas e locais para a garantía da igualdade de oportunidades e o gozo efectivo dos dereitos das persoas con TEA e as súas familias.

 

O CRETEA supoñería, por tanto, unha oportunidade única de mellora, cuantitativa e cualitativa, da calidade de vida das persoas con TEA e as súas familias en España.  En primeiro lugar, porque no noso país non existe nin un só centro público específico en TEA, a pesar dos elevados datos de prevalencia de trastorno (estímase que afecta a un de cada cen nacementos); e, en segundo lugar, porque nun contexto onde os estudos no ámbito do trastorno son moi limitados, a promoción de a investigación é esencial, xa que permitiría aumentar o coñecemento sobre o TEA, así como xerar modelos de boas prácticas, baseados na evidencia, que contribúan a mellorar a atención ás persoas con TEA e a combater as pseudociencias.

 

Pero tamén é fundamental a formación dos profesionais de ámbitos como o sanitario, o educativo, os servizos sociais, para axudarlles a comprender a singularidade e especificidade do TEA e, ao mesmo tempo, a manexar alternativas de intervención diversas que permitan elixir a máis adecuada para cada caso concreto.