Cookies

Noticias 

© Federación Autismo Galicia | 05/05/2022 | ANÁLISE da nova LEI ORGÁNICA 3/2022, DO 31 DE MARZO, DE ORDENACIÓN E INTEGRACIÓN DA FORMACIÓN PROFESIONAL

ANÁLISE da nova LEI ORGÁNICA 3/2022, DO 31 DE MARZO, DE ORDENACIÓN E INTEGRACIÓN DA FORMACIÓN PROFESIONAL

As persoas con TEA e as súas familias consideran de forma xeneralizada que ao finalizar a súa etapa educativa apenas contan con apoios e oportunidades de formación. A nova lei de formación profesional é unha oportunidade de avance nos dereitos e a mellora da calidade de vida das persoas con TEA.

05/05/2022

A NOVA LEI DE FORMACIÓN PROFESIONAL: UNHA OPORTUNIDADE DE AVANCE NOS DEREITOS E A MELLORA DA CALIDADE DE VIDA DAS PERSOAS CON  TEA.

O obxecto da norma é a constitución e ordenación dun sistema de formación profesional ao servizo dun réxime de formación e acompañamento profesionais que sexa capaz de responder con flexibilidade aos intereses, as expectativas e as aspiracións de cualificación profesional das persoas ao longo da súa vida.
 
Entre os obxectivos do Sistema de Formación Profesional a lei destaca: a promoción da igualdade de oportunidades das persoas con discapacidade e, en xeral, de persoas e colectivos con dificultades de inserción socio laboral no acceso e o proceso de formación profesional habilitante e facilitadora da inserción no mercado laboral.
 
Esta modernización e avance no Sistema de Formación Profesional que supón a nova Lei Orgánica de Formación Profesional é unha oportunidade para a mellora da calidade de vida e a igualdade de oportunidades das persoas con TEA, así esta lei contempla importantes necesidades específicas das persoas con trastorno do espectro do autismo, recoñecendo na FP unha boa alternativa para o seu acceso ao emprego.
 

PRINCIPAIS AVANCES QUE SUPÓN A LEI:

A Lei Orgánica de ordenación e integración da Formación Profesional supón un substancial avance que contempla gran parte das necesidades específicas das persoas con autismo. Desde a Confederación Autismo España realizaron un valioso traballo de achegas, incidencia e seguimento ao proceso da norma que se viu reflectido en gran medida.

Destacando:

• Orientación vocacional. Entre os principios xerais da propia Lei sinálase a promoción dunha adecuada orientación vocacional e o deseño de itinerarios formativos e profesionais personalizados que favorezan a transición exitosa á vida adulta, atendendo ás preferencias e fortalezas de cada persoa. O texto inclúe a idea dunha formación centrada na persoa e a importancia da orientación vocacional e profesional adaptada a cada alumno/a. Ademais, a Lei garante, de maneira clara, plans de formación adaptados no artigo 55.3: “As administracións competentes asegurarán a posta ao dispor do alumnado con necesidades educativas especiais dos axustes razoables que precise para a realización dos períodos de formación en empresa, en igualdade de oportunidades e non discriminación”.

• Necesidades específicas de apoio educativo. Esta substitución foi unha das destacadas achegas realizadas desde Autismo España. Substitúese o termo “discapacidade”, que en numerosas ocasións supón unha barreira para gran parte do noso colectivo, por “necesidades específicas de apoio educativo”, en gran parte do articulado. Neste sentido, o texto alíñase coa Convención dos Dereitos das Persoas con Discapacidade incluíndo un epígrafe en atención a esta: “ Unha educación, formación e aprendizaxe inclusivos, continuos, permanentes e de calidade, que permita manter e adquirir capacidades para participar plenamente na sociedade e xestionar con éxito as transicións no mercado laboral, que establece o Piar Europeo de Dereitos Sociais e a Convención Internacional sobre os dereitos das persoas con discapacidade". Ademais, a Lei prevé un Plan de Formación para cada persoa que contemplará as medidas e adaptacións necesarias para persoas con necesidades específicas de apoio para o desenvolvemento dos seus períodos formativo en empresa ou organismo equiparado.

• Acceso a prácticas laborais en igualdade de condicións. Unha importante demanda do movemento asociativo do autismo, que o texto recolle: “As ofertas axustaranse ás características e perfil dos destinatarios promovendo a adquisición daqueles estándares de competencia ou elementos de competencia compatibles con cada discapacidade, e garantindo o dereito á súa formación nas empresas, coas adaptacións que precisen, sen que sufran discriminación na asignación de empresa” (Art.70)

• Axustes razoables. A nova Lei de Formación Profesional recolle no seu artigo 25.3 que se deberán proporcionar os axustes razoables necesarios: “ Incorporaranse os axustes razoables que garantan o acceso, participación e logro de todas as persoas independentemente das súas características e necesidades”. Ademais, o texto menciona esta garantía en varios apartados da Lei, como o acceso á formación profesional, a avaliación ou as prácticas en empresas.

• Figura do titor ou titora dual. Incorpórase de maneira expresa que unha das funcións do titor ou titora dual será velar porque non exista discriminación por razón de discapacidade e, tamén por parte do equipo docente, deseñar os axustes que sexan precisos. No caso do titor ou titora dual da empresa ou organismo equiparado, deberá velar por que o proceso de selección e de formación desenvólvase de acordo co principio de igualdade de trato e de oportunidades do alumnado con necesidade específica de apoio educativo e verificar que este alumnado conta cos recursos de apoio e os axustes razoables que precisa.

• Nova figura denominada Deseño Universal para a Aprendizaxe ( DUA). Esta figura inclúese nas definicións, aplicándose ao articulado sobre organización e estrutura no caso de necesidades especiais. Trátase dun modelo de ensino para a educación inclusiva que recoñece a singularidade da aprendizaxe de cada alumno/a e que promove a accesibilidade dos procesos e contornas de ensino e aprendizaxe, mediante un currículo flexible, axustado ás necesidades e ritmos de aprendizaxe da diversidade do alumnado.

Ademais, a nova norma que regula a formación profesional, prevé que os e as estudantes poidan beneficiarse, cando as súas circunstancias persoais aconsélleno e tras autorización da administración educativa dunha matrícula parcial en cada curso e dispoñer dun curso adicional, cando teñan necesidades específicas de apoio, permanentes ou transitorias, debidamente xustificadas, ou compaxinen a actividade formativa coa actividade laboral.

En definitiva, a nova Lei Orgánica de Formación Profesional 2/2022 supón un importante avance nos dereitos do alumnado con TEA e un sólido impulso para a definitiva incorporación das persoas con TEA ao mercado laboral e con iso un substancial paso para o desenvolvemento dunha vida independente e a participación na comunidade. Será clave agora o papel que xoguen os posteriores desenvolvementos normativos que vaian concretando esta Lei Orgánica.

 

O TRASTORNO DO ESPECTRO DO AUTISMO NO ÁMBITO EDUCATIVO

O alumnado con TEA en España representa actualmente o 25% do alumnado con necesidades específicas educativas de apoio asociado a discapacidade que cursa ensinos non universitarios no contexto español. (Ministerio de Educación e Formación Profesional, 2021). Segundo os datos do Ministerio de Educación e Formación Profesional relativos ao alumnado de educación non universitaria con necesidades de apoio educativo asociado a discapacidade, do curso 2019-2020, na categoría de “trastorno xeneralizado do desenvolvemento” (antiga denominación do TEA) identifícanse a 55.701 alumnos/ as, un 0,68% do alumnado total.
 
En canto á distribución por sexo, a maioría, 46.640 (83,73%) son nenos, fronte a 9.061(16,27%) nenas, o que tamén reflicte unha infrarrepresentación de alumnas. O 16,67% do alumnado sitúase na modalidade de educación especial e o 83,33% en educación integrada. É notable o aumento do alumnado con trastorno xeneralizado do desenvolvemento (en diante TGD) no últimos nove cursos escolares (36.678 alumnos/ as alumnos/ as máis, o que implica un incremento do 193%).
 
Na distribución do alumnado con TGD que cursa educación ordinaria nas distintas etapas educativas respecto ao alumnado xeral, obsérvase unha maior presenza en educación primaria (47,20% fronte a 35,25%) e unha menor presenza en bacharelato (2,57% fronte ao 8,17%) e nos ciclos Formativos de Formación Profesional (3,75% fronte a 10,81%). Estes datos lévannos a pensar que existe un abandono escolar ao finalizar as etapas obrigatorias ou un cambio de modalidade a modalidades especiais.
 
O sistema educativo en España non capacitaba adecuadamente ao alumnado con TEA para a súa incorporación ao mundo laboral. Por unha banda, os datos dispoñibles achega do alumnado con autismo mostran un descenso no número de estudantes identificados en etapas postobligatorias en comparación co número de estudantes nas etapas obrigatorias.
 
Isto pode reflectir, como xa adiantamos , situacións de abandono e fracaso escolar do alumnado con TEA a partir da Educación Secundaria Obrigatoria ou o seu emprazamento en modalidades de educación especial.
 
Ambas as situacións poden estar relacionadas cunha falta de resposta educativa adaptada e adecuada do sistema e ducativo ordinario e unha falta de apoios cara aos nenos, nenas e adolescentes con TEA unha vez que terminan a Educación Primaria. Doutra banda, as alternativas para acceder a unha formación profesional cos apoios específicos que precisan non están garantidas.
 
 
 
 

Fonte: Autismo España.
 
 

Contidos de interese para o colectivo TEA. PROGRAMA DE INCIDENCIA SOCIAL. Proxecto subvencionado pola Xunta de Galicia – Consellería de Política Social.

 

 

Archivada en:
Infórmate > Noticias